Branża farmaceutyczna i leki bez recepty – przepisy krajowe i międzynarodowe, wymogi dotyczące wyposażenia magazynów artykułów medycznych oraz szczególne, dotyczące przewozu środków farmakologicznych – o tym będzie mowa w niniejszym artykule.
Według przewidywań firmy doradczej Grand View Research rynek logistyki farmaceutycznej ma corocznie odnotowywać 3,5-procentowy wzrost aż do 2025 roku. Dystrybucja leków zawiera się w tych prognozach. Branża farmaceutyczna, czyli leki na receptę i leki bez recepty, jest wymagająca dzięki różnorodności produktów i mniejsze, często nieregularne dostawy. Łańcuchy dostaw są tu bardzo złożone i zależne od zaangażowania wielu podmiotów. Magazyn farmaceutyczny to szczególne miejsce pracy. Dla pracowników oznacza ono obcowanie z niebezpiecznymi substancjami, dlatego jest ono regulowane przez szereg praw, ustaw i rozporządzeń. Przed operatorami logistycznymi warunki stawiają nie tylko Prawo Farmaceutyczne, GDP czy DPW. Także Unia Europejska dąży do zapobiegania wprowadzaniu sfałszowanych produktów leczniczych do legalnego łańcucha dystrybucji.
Branża farmaceutyczna – inteligentne zarządzanie magazynem
Dzisiaj sprawny magazyn farmaceutyczny to przestrzenie zintegrowane z najnowszymi rozwiązaniami z zakresu automatyki i obsługi hal. Cyfrowa technologia śledzenia przesyłek to podstawa. Sprawne i bezpieczne funkcjonowanie systemów logistycznych w branży farmaceutycznej to wynik inwestycji w nowoczesne urządzenia, które pozwalają na bezpieczny transport ładunków wrażliwych (leki bez recepty i leki na receptę). Rozwiązania takie jak systemy regałów są dostosowywane indywidualnie do potrzeb klienta. Regał windowy jest przydatny przy konieczności składowania drobnych elementów. Regał karuzelowy sprawdzi się w magazynach dysponujących mniejszą przestrzenią. Kolejne konieczne rozwiązanie z zakresu automatyki to AGV, czyli automatyczne systemy transportowe. Aby bezpiecznie magazynować leki bez recepty i leki na receptę należy koniecznie przygotować dodatkowe zabezpieczenia. Niektórzy producenci wózków widłowych oferują ich sprzedaż ze specjalną ochroną przed wybuchem. Dzięki temu branża farmaceutyczna i jej logistyka są bezpieczniejsze w realizacji.
Magazyn dla leków
Przechowywanie leków w niewielkich jednostkach ładunkowych jak pudełka, czy tacki, stanowi dodatkowe utrudnienie w przygotowaniu zamówień. Dobrym rozwiązaniem jest wyposażenie magazynu w systemy ułatwiające dostęp do asortymentu. W przypadku kompletacji metodą „produkt do operatora” najczęściej stosuje się antresole kompletacyjne. Często w połączeniu z systemem przenośników pojemnikowych. Zastosowanie znajdą także regały półkowe przepływowe, zazwyczaj wyposażone w urządzenia pick to light. Branża farmaceutyczna i jej logistyka muszą wykorzystywać także odpowiedni system WMS. Bardzo istotną kwestią jest zapewnienie producentom, dystrybutorom i punktom sprzedaży możliwości wglądu w stan dostępnych zapasów. Bardzo istotną kwestią w przypadku magazynu leków jest zachowanie równowagi między łatwością dostępu do artykułów a maksymalnym wykorzystaniem przestrzeni.
Dobrym przykładem jest magazyn polskiego producenta naturalnych kosmetyków Ziaja, wyposażony przez Mecalux w regały paletowe do składowania pełnych palet w górnej części i produktów umieszczanych luzem na dole. W niektórych magazynach podział na strefy podyktowany jest szczególnymi warunkami przechowywania wyrobów medycznych. W magazynie firmy Steris we Francji, zautomatyzowanym przez Mecalux, zainstalowano przenośniki palet oraz układnice, które pozwalają zachować sterylność składowanych towarów dzięki wyeliminowaniu szeregu operacji ręcznego przemieszczania tych produktów.
Leki bez recepty – dobre praktyki w dystrybucji
Aby ograniczyć koszty w logistyce farmaceutycznej, konieczne jest prawidłowe zarządzanie ryzykiem w transporcie farmaceutyków. Leki bez recepty i leki na receptę oraz ich logistyka i dystrybucja stają tu przed poważnym wyzwaniem. W magazynach chłodniczych stosuje się np. rozwiązania typu SAS (Security Airlock System), które chronią wrażliwe towary przed nagłymi zmianami temperatury i szkodliwym wpływem innych czynników atmosferycznych.Pojazdy używane do transportu leków (zarówno leki bez recepty, jak i na receptę) również muszą umożliwiać utrzymanie odpowiednich temperatur. Niekiedy konieczna jest też kontrola wilgotności, ciśnienia atmosferycznego lub wstrząsów. Wielkie nadzieje w tym zakresie pokładane są w gwałtownym rozwoju technologii smart packaging, opartego na technologii IoT. Dystrybucja leków coraz częściej korzysta z tego typu rozwiązań.
Branża farmaceutyczna – logistyczny pionier wśród systemów identyfikacji
Identyfikowalność w przemyśle farmaceutycznym ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa pacjentów. W związku z tym branża od wielu lat korzysta z identyfikacji produktów firmy Datamatrix. Główną zaletą tej technologii jest możliwość zakodowania dużej ilości danych na niewielkiej powierzchni oraz możliwość drukowania w różnych rozmiarach w zależności od liczby znaków, technologii i materiału, na którym znajduje się oznakowanie. Każde opakowanie jest skanowane, a numer seryjny – pobierany z bazy Datamatrix.
Apteki przyszłości
Bezpieczeństwo i pewność otrzymania autoryzowanych leków jest dla pacjenta kwestią podstawową. Należy pamiętać, że pacjent jest także klientem i ma swoje oczekiwania zwłaszcza wobec aptek. Jednocześnie konkurencja ze strony supermarketów i sklepów internetowych zmusza tradycyjne apteki do poszukiwania nowych rozwiązań. Na przykład poprzez oferowanie klientom usług typu „click&collect” lub „drive-thru”. Branża farmaceutyczna i dystrybucja leków stają tutaj przed kolejnym wyzwaniem. W tej sytuacji coraz więcej aptek stosuje automaty lub roboty. Chociaż ich koszt jest nadal wysoki, to ich działanie przekłada się natychmiast na zwiększenie wydajności dostaw, uporządkowania i zarządzania zapasami. Po wprowadzeniu tych urządzeń odnotowano średni wzrost sprzedaży artykułów drogeryjnych (o 15–30%) oraz leków bez recepty (o 10–40%).
Czy interesuje Was prasa w Niemczech? Zapraszamy do kontaktu.
Dziennikarz z wykształcenia. Pasjonat logistyki, związany z nią od 15 lat. Poszukiwacz innowacji w magazynowaniu i łańcuchu dostaw.