Logistyka świeżej żywności i kontener termiczny, czyli jak wydłużyć okres przydatności jedzenia do spożycia

Logistyka świeżej żywności jest jednym z kluczowych segmentów branży transportowej. W jej realizacji pomaga między innymi każdy kontener termiczny. Żywność wymaga specjalnych warunków przewozu oraz przechowywania. Sam operator logistyczny musi gwarantować całkowite bezpieczeństwo towarów w zimnym łańcuchu dostaw. Im mniej jest w nim ogniw, tym lepiej.
Z tego, czym jest łańcuch dostaw, zdawali sobie sprawę już starożytni Rzymianie. Zapewne również mieszkańcy wszystkich innych wielkich imperiów znanych z historii. Prowadzenie wojen, czy zarządzanie prowincjami wymagało tworzenia łańcuchów dostaw. Współczesne rozumienie łańcucha dostaw funkcjonuje w powszechnej świadomości od drugiej poł. XX w.

Logistyka świeżej żywności – czym jest?

Logistyka produktów świeżych (m.in. mięsa, ryb, nabiału) to prawdziwe wyzwanie dla operatorów logistycznych ze względu na krótki termin przydatności do spożycia. Nie tylko opakowania transportowe (na przykład kontener termiczny), ale również sam przewóz i sposób magazynowania mają ogromny wpływ na jakość i świeżość żywności. Zimny łańcuch dostaw to termin określający sposób dystrybucji towarów w stałej i kontrolowanej temperaturze. Integralną jego częścią jest monitoring warunków panujących w komorze ładownej pojazdu, opakowaniach, kontenerze oraz w pomieszczeniach magazynowych. Procedura odpowiedniego transportu i przechowywania wrażliwych na temperaturę produktów obejmuje cały łańcuch dostaw, który zaczyna się wraz z końcem produkcji żywności, a kończy odbiorem produktów. 

Specyfika łańcucha dostaw żywności

Nie każdy operator logistyczny podejmie się obsługi logistyki żywności. Jest to specyficzna grupa produktów, która wymaga odpowiednich warunków na każdym etapie łańcucha dostaw. Operator musi zapewnić odpowiednią temperaturę przechowywania i transportu. Pomoże w tym kontener termiczny. Operator musi zapewnić także zaawansowane systemy IT oraz nowoczesną infrastrukturę, czyli system monitoringu temperatury online. Duży wpływ na bezpieczeństwo produktów świeżych ma digitalizacja i nowoczesne narzędzia informatyczne. Pozwalają one oszacować przewidywany termin dostawy oraz monitorować przesyłki w czasie rzeczywistym. Dzięki temu można natychmiast zidentyfikować  pojawiające się zmiany w łańcuchu dostaw.Logistyka świeżej żywności rozpoczyna się na polu, na plantacji, czy w lesie.  Finałem przepływu żywności są nasze kuchnie. Za ostatnie ogniwo łańcucha dostaw można uznać sklep detaliczny (w efekcie nasze lodówki).
Wszystkich uczestników łańcucha dostaw żywności można podzielić na trzy główne grupy: dostawcy, przetwórcy i konsumenci. Warto też wyróżnić producentów żywności i właściwych dostawców, czyli rolników oraz firmy zajmujące się skupem płodów rolnych. Podobnie na końcu łańcucha występują klienci przetwórców, hurtowni i klienci końcowi. Przetwórcy żywności również w wielu przypadkach bazują na już wstępnie przetworzonych surowcach lub komponentach, których wytwarzaniem zajmują się wyspecjalizowane zakłady produkcyjne (na przykład. producenci żelatyny, skrobi, cukru etc.). Sama logistyka świeżej żywności może posiadać o wiele więcej ogniw. Żywności nie da się produkować na zapas. Dotyczy to szczególnie żywności przeznaczonej do bezpośredniego spożycia. Jednak nawet żywność przetworzona musi zostać spożytkowana w relatywnie krótkim czasie. Stąd stała presja na maksymalne skrócenie łańcucha dostaw. Logistyka świeżej żywności wymaga odstępu czasowego pomiędzy pozyskaniem produktów spożywczych, a ich pojawieniem się na naszych stołach. Musi on być bardzo krótki.

Logistyka świeżej żywności, cechy szczególne

Jeżeli zawodzi logistyka, to żywność psuje się i jest to proces nieodwracalny. Następstwa błędów w zarządzaniu łańcuchem dostaw to nie tylko marnotrawstwo żywności i straty finansowe. W skrajnych przypadkach niewłaściwie transportowana żywność staje się zagrożeniem dla jej konsumentów. Aby wykluczyć takie ryzyko, należy stale kontrolować i optymalizować następujące parametry łańcucha dostaw żywności:

• czas – jest kluczowym parametrem, który można poprawiać przez zmianę środka transportu (na przykład z morskiego na lotniczy), ale także przez usprawnienie procedur pakowania,
• temperatura – powszechne jest wykorzystanie pojazdów izotermicznych, chłodniczych i lodowni oraz monitorowanie temperatury w czasie transportu,
• wilgotność – jest drugim, obok temperatury, kluczowym składnikiem w transporcie żywności nieprzetworzonej. Zapewnia zachowanie świeżości na równi z chłodem,
• zabezpieczenie przed zanieczyszczeniami – podstawowa kwestia przy transporcie każdego typu żywności, nawet w przypadku żywności przetworzonej,
• zabezpieczenie przed szkodnikami – owady i gryzonie nie tylko niszczą żywność, ale są też potencjalnym źródłem zanieczyszczeń oraz przenoszą drobnoustroje, groźne dla życia i zdrowia konsumentów,
• zabezpieczenie przed niepowołanym dostępem – kontakt z produktami spożywczymi osób niepowołanych może stwarzać poważne zagrożenia bakteriologiczne.

Kontener termiczny – bez niego ani rusz

Kontener termiczny to pojemnik wykorzystywany podczas transportu towarów wymagających określonej, stałej temperatury. Stosowany jest również do przechowywania świeżych lub mrożonych produktów. Kontenery wykorzystywane są w określonych sytuacjach, w których konieczne jest chłodzenie lub zamrażanie produktów. Są mobilnym rozwiązaniem do przechowywania krótko lub długoterminowego z możliwością transportu towarów na duże odległości. Dzięki temu logistyka świeżej żywności jest sprawnie realizowana. Ponieważ jest to bardzo wszechstronne urządzenie, jego zastosowanie ma wiele zalet w przestrzeni komercyjnej.

Kontener termiczny wyposażony jest w izolację termiczną, dzięki czemu w jego wnętrzu utrzymywana jest odpowiednia temperatura. Pojemnik posiada specjalny system chłodzenia, który utrzymuje temperaturę wewnętrzną w zależności od potrzeb. Ponadto podłoga posiada aluminiowe profile typu T, które zapewniają przepływ schłodzonego powietrza pod produktami, aby umożliwić utrzymanie wymaganej temperatury. W tym celu niezbędne jest zastosowanie specjalnych powłok izolacyjnych oraz urządzeń do kontroli temperatury, a w niektórych przypadkach instalowany jest również wydajny klimatyzator. Każdy kontener termiczny jest odporny na zewnętrzne warunki atmosferyczne. System chłodniczy został opracowany tak, aby spełnić różnorodne wymagania produktów łatwo psujących się, mrożonych lub wymagających środowiska o określonej temperaturze. Każdy produkt, który wymaga pewnej stałej temperatury, może być umieszczony w kontenerze termicznym.